Gepubliceerd in Stadsblad de Echo van 9 december 2015  

Rond 1880 - de zogenaamde tweede Gouden Eeuw - was er sprake van een flinke vernieuwingsdrift en werden tal van grote projecten zoals het Concertgebouw, Centraal Station en het Vondelpark gerealiseerd. Tegenover het station verrees het trotse Victoria Hotel dat luxueus onderdak ging bieden aan vermoeide treinreizigers en rijke toeristen. Voor de bouw moesten 17de-eeuwse panden aan het Damrak en Prins Hendrikkade – ooit Texelsche Kaai geheten - worden gesloopt. Huur- of woonbescherming bestond nog niet, laat staan een vorm van monumentenzorg. Uitkopen en platgooien was de gangbare aanpak. Eigenaar van de tapperij op Prins Hendrikkade 46 en de kleermaker op 47 boden verzet. Hun huisjes waren niet te koop voor het geboden bedrag en het hotel liet het erbij. Eromheen bouwen was de enige optie en toen het hotel in 1890 opende, moest het twee kleine opdonders in de zijkant van haar imposante gevel dulden. Beide pandjes zijn tegenwoordig in bezit van souvenirwinkel Victoria Gifts en inspireerden auteur Thomas Rosenboom tot het schrijven van het 488 pagina’s dikke ‘Publieke Werken’. Behalve de twee huisjes is de historische roman uit 1999 ook geënt op het levensverhaal van de Hoogeveense apotheker Radijs. Het boek won in 2000 de Libris Literatuurprijs en is nu verfilmd voor het fikse bedrag van zes miljoen euro. Opnames vonden overwegend plaats in Hongarije, waar Damrak en Prins Hendrikkade deels werden nagebouwd. De huidige, digitale techniek deed de rest. Zo is er zelfs een virtueel Centraal Station in aanbouw te zien. Op een regenachtige maandagavond stroomt het Concertgebouw vol met genodigden om de première van de film bij te wonen. De chroniqueur van oud-Amsterdam had een kaartje weten te bemachtigen en mocht zijn smoking van zijn vader weer eens uit de mottenballen halen. De concertzaal was zowaar omgetoverd tot een heus filmtheater met een enorm scherm op het podium. Het 115 minuten durende epos bleek een herkenbaar verhaal over mannen die zich groter voordoen dan ze zijn en zich staande houden in een periode waarin veel aan het veranderen is. De twee monumentenhuisjes staan na al die turbulente jaren nog steeds overeind. De prachtig gemaakte film - warm aanbevolen - draait vanaf 1o december in de bioscoop. 

Bijschrift: Het huidige Victoria Hotel is rond de twee huisjes op Prins Hendrikkade 46 en 47 gebouwd. Op deze tekening uit 1889 is de oude situatie te zien.